Θέματα Μεταπτυχιακών Εργασιών

Προτεινόμενες Μεταπτυχιακές Εργασίες

1) Εντοπισμός διπλών πόρων ή εγγραφών σε ηλεκτρονικές περιγραφές

Όταν ψάχνουμε καταλόγους βιβλιοθηκών ή πηγές στο Διαδίκτυο, η υπερπληθώρα της προσφοράς της πληροφορίας μας φέρνει και πολλές επαναλήψεις της, στην ίδια ακριβώς (αντίγραφο) ή σε κάποια παρόμοια μορφή. Η μορφή είναι παρόμοια όταν έχει ελαφρώς διαφορετικά μεταδεδομένα, ή περιέχεται σε διαφορετικό μορφότυπο (π.χ. PDF ή HTML) και κάνει το πρόβλημα πολύ πιο σύνθετο. Είναι σημαντικό τέτοιες περιπτώσει να εντοπίζονται, για να λαμβάνεται υπόψη στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων μιας αναζήτησης στο χρήστη. Η διαδικασία εντοπισμού γίνεται διαφορετικά όταν διαθέτουμε τους ίδιους τους ψηφιακούς πόρους, ή μόνο μεταδεδομένα για τους πόρους, ή και τα δύο, και εξαρτάται από τον ακριβή τρόπο περιγραφής. Έχουν όμως αναπτυχθεί διάφοροι τρόποι, που εφαρμόζονται σε κάποιες περιπτώσεις. Για παράδειγμα υπάρχουν αλγόριθμοι που εφαρμόζονται on-line και άλλοι που εφαρμόζονται off-line.
Η εργασία αυτή θα κάνει μια επισκόπηση της περιοχής αυτής (όλης ή μέρος της), δηλαδή του τι υπάρχει (μέθοδοι ή εργαλεία), πότε εφαρμόζονται, κλπ, για την ανίχνευση των διπλών πόρων ή εγγραφών, και θα καταλήγει σε προτάσεις και συμβουλές για την εφαρμογή τους στην σημερινή πραγματικότητα.
Επιβλέπων καθηγητής Σαράντος Καπιδάκης.

2) Φιλική χρήση οντολογιών / θησαυρών από Πληροφοριακά Συστήματα / Ψηφιακές Βιβλιοθήκες

Οι θησαυροί και οι οντολογίες είναι σημαντικά εργαλεία, αλλά συνήθως χρησιμοποιούνται κατά την καταχώρηση της πληροφορίας, ή σαν παράπλευρος τρόπος αναφοράς. Δεν βρίσκονται συνήθως ενσωματωμένα μέσα στα συστήματα αναζήτησης, και έτσι δεν είναι άμεσα διαθέσιμα στους χρήστες των πληροφοριών.
Η εργασία θα εξετάσει τη βιβλιογραφία και τα υπάρχοντα συστήματα που συνδυάζουν κατά την αναζήτηση τη χρήση θησαυρού ή οντολογίας, και θα συγκρίνει τις προσφερόμενες δυνατότητες. Η χρήση μπορεί να είναι είτε διαφανής (να γίνεται από τη μηχανή αναζήτησης χωρίς να χρειάζεται η συμβολή ή η ενημέρωση του χρήστη) ή να δίνει στο χρήστη επιλογές λειτουργιών πάνω στον θησαυρό ή στην οντολογία.
Το θέμα είναι διαθέσιμο μόνο αν υπάρχει η δυνατότητα να συνδεθεί με προσπάθεια χρήσης τέτοιου συστήματος ή εκμετάλλευσης των αποτελεσμάτων.
Επιβλέπων καθηγητής Σαράντος Καπιδάκης.

3) Βιβλιοθήκες και e-learning - Δια βίου εκπαίδευση

Ο ρόλος των βιβλιοθηκών στην εκπαίδευση γίνεται όλο και πιο φανερός, και πρωτεύουσας σημασίας σε νέους τρόπους εκπαίδευσης, και οι βιβλιοθήκες αναλαμβάνουν αντίστοιχες πρωτοβουλίες.
Η εργασία αυτή θα εξετάσει τον τρέχοντα ρόλο των βιβλιοθηκών, διεθνώς, στην δια βίου εκπαίδευση, με έμφαση στις νέες τεχνολογίες, όπως το e-learning, και θα περιγράψει το υλικό που διατίθεται, τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούν, τις πολιτικές που εφαρμόζουν, αλλά και την ανταπόκριση του κοινού. Θα καταλήγει με συμβουλές και απόψεις.
Επιβλέπων καθηγητής Σαράντος Καπιδάκης.

4) Γεγονότα δόμησης ηχητικών ψηφιακών τεκμηρίων

Τα περισσότερα ηχητικά τεκμήρια(audio clips) που βρίσκονται μέσα σε ψηφιακές βιβλιοθήκες είναι μικρά, και έχουν ενιαία περιγραφή. Π.χ. ένα τραγούδι, μια ομιλία, κλπ. Αυτά επιτρέπουν την αναζήτηση του τεκμηρίου ήχου, αλλά όχι μέρη μέσα σε αυτό.
Αν όμως κάποιος είχε να περιγράψει ένα ηχητικό τεκμήριο που περιλαμβάνει μια μεγάλη συζήτηση ή το ημερήσιο πρόγραμμα ενός ραδιοφωνικού σταθμού, δεν φτάνει να εντοπίσει το τεκμήριο, αλλά θέλει να έχει και δυνατότητα αναζήτησης και μέσα σε αυτό, με βάση το περιεχόμενό του. Για παράδειγμα, θέλουμε να μπορούμε να αναζητούμε κάποιο τραγούδι, το δελτίο ειδήσεων, τον τρίτο ομιλητή και την ερώτηση που του τέθηκε, τις ερωτήσεις που του τέθηκαν σε μια συζήτηση, τις απαντήσεις του ομιλητή Υ στις ερωτήσεις του Χ, κλπ.
Για να το κάνουμε αυτό, χρειάζεται να καταγράφονται κατάλληλα μεταδεδομένα, που θα περιγράφουν τα διάφορα γεγονότα - π.χ. αρχή ομιλίας, αρχή τραγουδιού, αλλαγή ομιλητή, αλλαγή τόνου ομιλίας, υποβολή ερώτησης, κλπ.
Αυτά θα είναι διαφορετικά για κάθε είδος ήχου: (ραδιόφωνο, συζήτηση, κλπ) και μπορεί να παράγονται αυτόματα, με επεξεργασία του ήχου, ή από αρμόδιο καταλογογράφο. Το ερώτημα που θα ασχοληθεί η εργασία είναι ποια γεγονότα πρέπει να καταγράφονται για κάθε είδος ήχου, και με τι είδους περιγραφή (μεταδεδομένα), για να έχουμε τη μέγιστη λειτουργικότητα αργότερα. Θα βοηθήσει η διεθνής βιβλιογραφία, αλλά και οι κοινές πρακτικές σε μεγάλα και γνωστά έργα με επεξεργασία ήχου.
Αντίστοιχο πρόβλημα είναι και για περιγραφή βίντεο, αλλά το πρόβλημα είναι σίγουρα πιο περίπλοκο, και πιθανώς να τεθεί μετά το πέρας της εργασίας για τον ήχο.
Επιβλέπων καθηγητής Σαράντος Καπιδάκης.

5) Επισκόπηση και Σύγκριση των Διεθνώς Χρησιμοποιούμενων Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακών Βιβλιοθηκών ανοικτού κώδικα.

Εξαιτίας της μεγάλης ετερογένειας που συστημάτων που υπάρχει σήμερα, οι πιθανοί νέοι εγκαταστάτες τους έχουν μεγάλο πρόβλημα επιλογής. Τους ενδιαφέρουν παράγοντες όπως οι δυνατότητες που τους παρέχουν, τα πρότυπα με τα οποία συνεργάζονται, πόσοι και ποιοι φορείς ήδη τα χρησιμοποιούν, κλπ.
Για τα εμπορικά προϊόντα, αυτά τα στοιχεία μπορούν να ζητηθούν άμεσα από τους αντιπροσώπους τους - και πιθανή σύγκρισή τους είναι δύσκολο να είναι αντικειμενική. Για τα αντίστοιχα προϊόντα ανοικτού κώδικα όμως - και υπάρχουν αρκετά τέτοια για πολλές κατηγορίες συστημάτων - οι παραπάνω πληροφορίες, ενώ υπάρχουν, είναι δύσκολο να συγκεντρωθούν όλες μαζί, με τρόπο που να διευκολύνει την σύγκριση και την κρίση.
Αυτό το στόχο έχει η τρέχουσα εργασία.
Επιβλέπων καθηγητής Σαράντος Καπιδάκης.